22 Οκτωβρίου 2025

"Τζέην Έυρ" Σαρλότ Μροντέ

...Όπως έχουν, όμως, τα πράγματα, νομίζω ότι θα ήταν καλύτερα να μείνετε στην Αγγλία μέχρι να ακούσετε νεώτερα, είτε από τον κ.Έυρ τον ίδιο, είτε από εμένα. Έχουμε κανένα άλλο λόγο που πρέπει να μείνουμε εδώ; ρώτησε τον κ. Μέιζον- Ω, όχι!  Ας πηγαίνουμε! απάντησε ανυπόμονα εκείνος. Και χωρίς να περιμένουν να μιλήσουν στον κ.Ρότσεστερ, βγήκαν από την μπροστινή πόρτα.Στάθηκα στη μοισοανοιγμένη πόρτα του δωματίου μου, στο οποίο τώρα είχα επιστρέψει.Το σπίτι είχε καθαριστεί. Κλείστηκα μέσα, κλείδωσα την πόρτα και άρχισα-όχι να κλαίω, γιατί ήμουν ακόμα πολύ ήρεμη γι αυτό- να βγάζω το νυφικό  και να το αντικαθιστώ με το απλό ρούχο που φορούσα πριν μια μέρα, για την τελευταία φορά, όπως νόμιζα. μετά κάθησα κάτω. Αισθάνθηκα αδύνατη και κουρασμένη, ακούμπησα τα χέρια μου στο τραπέζι και το κεφάλι μου έπεσε επάνω τους. Μέχρι τώρα είχα μόνο δει, ακούσει, κινηθεί, παρακολουθήσει το ένα γεγονός να ακολουθεί το άλλο.Τώρα σκεφτόμουν...η Τζέην Έυρ, που ήταν μια θερμή ευτυχισμένη γυναίκα-σχεδόν νύφη- ήταν τώρα ένα παγωμένο, μοναχικό κορίτσι ξανά! Οι ελπίδες της όλες πέθαναν. Αυτή η πικρή ώρα δεν μπορεί να περιγραφεί στην πραγματικότητα. Έπεσα σε βαθιά νερά και ο χείμαρρος με σκέπασε... 

 

ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ: ΚΕΦ. "ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ": Α,Β)

 

5ο ΓΕΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ:

ΚΥΡΙΤΣΗ ΜΑΡΙΝΑ


ΙΣΤΟΡΙΑ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

ΘΕΜΑ Α:

  1. Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων:

α) εθνικές γαίες

β) σκωρίες

γ) πτώχευση

(μον.15)

  1. Να χαρακτηρίσετε τις ιστορικές πληροφορίες που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό σας το γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πληροφορία και δίπλα του τη λέξη Σωστό (Σ), αν η πληροφορία είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος (Λ), αν η πληροφορία είναι λανθασμένη.

α) Με τη Γαλλική Επανάσταση και τους Ναπολεόντειους πολέμους ευνοήθηκε ιδιαίτερα η ελληνική ναυτιλία.

β) Η Ελλάδα, έστω και στις περιορισμένες διαστάσεις της του 19ου αιώνα, είχε ικανοποιητική ποικιλία κοιτασμάτων, σε μεγάλες ποσότητες.

γ) Η διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ ολοκληρώθηκε το 1896.

δ) Η Ιονική Τράπεζα ιδρύθηκε το 1839 στα υπό αγγλική κατοχή τότε Ιόνια νησιά.

ε) Οι Οθωνικές κυβερνήσεις αρνήθηκαν την αποπληρωμή των επαναστατικών δανείων, γεγονός που απομόνωσε τη χώρα από τις ευρωπαϊκές χρηματαγορές ως το 1881.

(μον.10)

ΘΕΜΑ Β:

  1. Να αναφέρετε τι γνωρίζετε για την ίδρυση και τη λειτουργία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.

(μον.12)

  1. Να αναφέρετε τι γνωρίζετε για τις επενδυτικές πρωτοβουλίες και την άνθηση της ελληνικής ατμοπλοϊας.

(μον.13)

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

ΘΕΜΑ Γ:

  1. Αντλώντας στοιχειά από το κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις:

α) Να αναφέρετε τι γνωρίζετε για την ίδρυση και τη λειτουργία του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου και                                                                                                                     (μον.13)

β) για τα αποτελέσματα που επέφερε τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του.

(μον.12)

Κείμενο:

Οι ρυθμίσεις του ελέγχου απέβλεπαν στον εξορθολογισμό της ελληνικής δημόσιας οικονομίας. Εξάλλου, αυτό δήλωναν οι ίδιοι οι ξένοι επενδυτές του ελέγχου. Στις οδηγίες του Γάλλου υπουργού των Εξωτερικών προς τον αντιπρόσωπο της Γαλλικής Δημοκρατίας στη Διεθνή Οικονομική Επιτροπή αναφερόταν για παράδειγμα ότι:

«…η Διεθνής Επιτροπή… είναι επιφορτισμένη με μια υψηλότερη αποστολή από το να φροντίζει για ιδιωτικά συμφέροντα… δε θα εκπληρώσει πραγματικά την αποστολή της, παρά μόνον αν με τον καιρό γίνει το όργανον της ανόρθωσης της Ελλάδας εισάγοντας σε αυτή τη χώρα υγιείς δημοσιονομικές συνήθειες, χωρίς τις οποίες δεν είναι δυνατή η αποκατάσταση πραγματικής και διαρκούς πίστης.»

1897

[…] Ο εξορθολογισμός του ελληνικού δημοσιονομικού συστήματος και η προστασία ων συμφερόντων των ξέων ομολογιούχων ήταν λοιπόν, κατά την αντίληψη των πρωτεργατών του ελέγχου, στόχοι απόλυτα συμβατοί μεταξύ τους και αλληλεξαρτώμενοι. Η υλοποίησή τους θα επιτυγχανόταν με τον από τα πράγματα αποκλεισμό της δυνατότητας νέου εξωτερικού δανεισμού χωρίς την έγκριση της διεθνούς επιτροπής, γιατί δε θα βρίσκονταν κεφαλαιούχοι να δανείσουν το ελληνικό δημόσιο χωρίς να επεκταθούν και στα δικά τους δάνεια οι εγγυήσεις του ελέγχου. […]Οι περιορισμοί αυτοί που ενσωματώθηκαν στον ελληνικό νόμο ΒΦΙΘ΄ ήταν σύμφωνοι με την κρατούσα τότε διεθνώς οικονομική ορθοδοξία, που απέδιδε μεγάλη σημασία στον όγκο της νομισματικής κυκλοφορία και το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού.

[…] Στην πράξη, η λειτουργία του ελέγχου στην Ελλάδα πέτυχε απόλυτα στην αποστολή προστασίας των συμφερόντων των ομολογιούχων. Στη συνέχεια όμως αδιαφόρησε για τον εξορθολογισμό των ελληνικών δημοσιονομικών πραγμάτων, ακόμα και σε περιπτώσεις που παραβιάζονταν το πνεύμα της ρύθμισης και οι ρητοί περιορισμοί του νόμου ΒΦΙΘ΄ του 1898.

Χατζηιωσήφ Χρ. «Η Μπελ Επόκ του κεφαλαίου» στο Ιστορία της Ελλάδος του 20ου αιώνα, τόμος Α1, εκδ. Βιβλιόραμα, Αθήνα, 1978

ΘΕΜΑ Δ:

  1. Αντλώντας στοιχειά από το κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να καταγράψετε την αναγκαιότητα της διάνοιξης της διώρυγας της Κορίνθου στο β΄ μισό του 19ου αιώνα (μον.10) και τις διαδικασίες υλοποίησής του.                                     (μον.15)

Με τη βιομηχανική Επανάσταση του 19ου αιώνα, η τεχνολογική εξέλιξη επέτρεψε την υλοποίηση της πανάρχαιας ιδέας διόρυξης του Ισθμού. Η πραγματοποίηση του έργου κρίθηκε αναγκαία από τη μελέτη των συνθηκών του διεθνούς εμπορίου και της ναυτιλίας στη Μεσόγειο. Έτσι, άρχισε η προσπάθεια εξέυρεσης κεφαλίαων από τη διεθνή χρηματαγορά. Η δια΄το υΙσθμού οδός παρείχε δύοο σημαντικά πλεονεκτήματα στη διεθνή ναυτιλία και κατ΄ επέκταση στο διεθνές εμπόριο: ασφάλεια και οικονομία. Η παράκαμψη των επικίνδυνων ακρωτηρίων Κάβο Μαλέα και Κάβο Ματαπά δε θα μείωνε μόν οτυο κινδύνους από ναυτικά ατυχήματα αλλά και το κόστος μεταφοράς (ασφάλιστρα, καύσιμα, χρόνος).

Μετά τη διάνοιξη της διώρυγας του Σουέζ, η Κυβέρνηση Ζαϊμη έλαβε την απόφαση τομής του Ισθμού και τον Νοέβριο του 1869 ψήφισε τον νόμο «Περί διωρύξεως του Ισθμού της Κορίνθου». Με τον νόμο αυτό είχε δικαίωμα να παραχωρήσει σε εταιρεία ή ιδιώτη το προνόμιο κατασκευής και εκμετάλλευσης της διώρυγας. Το ελληνικό δημόσιο κατακύρωσε το έργο το 1881 στον στρατηγό Στέφανο Τυρρ, μαζί με το προνόμιο εκμετάλλευσης της διώρυγας για 99 χρόνια.

Από το διαδίκτυο





ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ (ΕΦ΄ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ): ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ)

 

5ο ΓΕΛ ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ

ΣΧ.ΕΤΟΣ: 2024-2025



ΙΣΤΟΡΙΑ (ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ)

ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ

ΟΜΑΔΑ Α΄

Α1. Να δώσετε το περιεχόμενο των παρακάτω όρων:

α) ΠΑΟΥΕΡ:

β) Συνθήκη του Λονδίνου (30 Μαϊου 1913)

γ) Συνθήκη Φιλίας και Συνεργασίας (Μπολσεβίκοι – Κεμάλ):

(μον.15)

Α2. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σωστές ή ως Λανθασμένες:

α) Τα οθωμανικά διατάγματα Χάτι Σερίφ και Χάτι Χουμαγιούν περιόρισαν σημαντικά τις οικονομικές δραστηριότητες του ποντιακού ελληνισμού.

β) Η κύρια πλουτοπαραγωγική πηγή της Τραπεζούντας κατά τον 19ο αι. ήταν η εκμετάλλευση του δασικού πλούτου και των μεταλλευτικών κοιτασμάτων της.

γ) Οι Έλληνες του Πόντου συμμετείχαν εθελοντικά στην κρητική εξέγερση του 1828-1829.

δ) Το 1913 ζούσαν στην περιοχή του Πόντου 617.000 Έλληνες.

ε) Στη συνθήκη ειρήνης της Λοζάνης ορίστηκε ως σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ο ποταμός Έβρος.

(μον.10)

Β.1. Ποιοι υπήρξαν οι ανασταλτικοί παράγοντες για την κατασκευή ελληνικού σιδηροδρόμου στη μετεπαναστατική Ελλάδα;                                                                                                           (μον.13)

Β.2.Η διακυβέρνηση της Τραπεζούντας από τον μητροπολίτη Χρύσανθο κατά το 1916-1918. (μον.12)



ΟΜΑΔΑ Β΄

Γ1. Aντλώντας πληροφορίες από το παρακάτω κείμενο και βασιζόμενοι/-ες στις γνώσεις σας, να παρουσιάσετε:

α. τις ομάδες της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της Ελλάδας που αποτελούσαν τους οπαδούς του γαλλικού κόμματος (μονάδες 12)

β. τα κοινά χαρακτηριστικά των ομάδων αυτών. (μονάδες 13)

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ

Το «γαλλικό» κόμμα[…] είχε κατορθώσει να περιλαμβάνει στις γραμμές του εκπροσώπους από περισσότερες αντιπροσωπευτικές ομάδες της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής. […]Η διάρθρωση των ποικίλων συμφερόντων των διαφορετικών αυτών ομάδων ήταν πολύ πιο ξεκάθαρη, γιατί κάθε ομάδα μέσα στο «γαλλικό» κόμμα διατηρούσε την ταυτότητά της, την οργάνωσή της, τον αρχηγό της, ενώ συνάμα συντηρούσε τους δεσμούς της με κάποια ακόμη από τις άλλες ομάδες που συγκροτούσαν τη δύναμη του κόμματος.[…] Πέντε καλά διακρινόμενες ομάδες συνιστούσαν κατά την περίοδο 1833-1843 το «γαλλικό» κόμμα: α) η ομάδα του Κωλέττη, που την αποτελούσαν Ρουμελιώτες οπλαρχηγοί και προεστοί,[…] β) η ένωση ορισμένων Ρουμελιωτών της ανατολικής Στερεάς, των στρατιωτικών αρχηγών Κριεζώτη και Μαυροβουνιώτη,[…] γ) μια ομάδα Πελοποννησίων προεστών που είχε παλαιότερα αρχηγό τον Δεληγιάννη,[…] δ) η ομάδα των οπαδών του Μακρυγιάννη, φτωχών οπλαρχηγών της Ρούμελης, ε) η ομάδα των νησιωτών με αρχηγό τον Κουντουριώτη. Οι δεσμοί που συγκρατούσαν αυτές τις πέντε ανομοιογενείς, στη σύστασή τους, ομάδες ήταν η προσωπικότητα του αρχηγού, του Ι. Κωλέττη, η προστασία που τους παρείχε η γαλλική διπλωματική αποστολή στην Αθήνα,[…] και η δυσφορία προς το «αγγλικό» κόμμα, προερχόμενη από το γεγονός ότι το τελευταίο είχε εγκαταλείψει τη συνταγματική ιδέα στα 1832.

Πετρόπουλος, Ι.Α.- Κουμαριανού, Αικ., Η θεμελίωση του ελληνικού κράτους, Οθωνική περίοδος 1833-1843., Παπαζήσης, Αθήνα 1982, σ. 238-239.



Δ1. Αντλώντας πληροφορίες από τα παρακάτω κείμενα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφερθείτε:

α. στη χρησιμοποίηση/διάθεση των ποσών των δανείων που συνάφθηκαν κατά την περίοδο 1880-1892 (μονάδες 13)

β. στους λόγους που αιτιολογούν την επιλογή επιβολής της πτώχευσης το 1893.

(μονάδες 12)

Μονάδες 25

ΚΕΙΜΕΝΟ

Μεταξύ 1879 και 1890 το ελληνικό κράτος συνήψε οκτώ εξωτερικά δάνεια […]και ακόμη πέντε εσωτερικά δάνεια […]. Από το συνολικό ποσό των δανείων, ο Ανδρέας Ανδρεάδης υπολόγισε σε 100 εκατομμύρια τις στρατιωτικές δαπάνες και 120 περίπου εκατομμύρια τα ποσά που διατέθηκαν για τα δημόσια έργα – σιδηροδρόμους και δρόμους. Τα υπόλοιπα, δηλαδή περίπου τα μισά από το καθαρό ποσό των δανείων, διατέθηκαν για την κάλυψη εκτάκτων δαπανών, για την κάλυψη ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και για την ίδια την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους. Οι όροι των δανείων επιβάρυναν ακόμη περισσότερο το δημόσιο χρέος. […] Εν όψει των δανείων ο Τρικούπης συνήθιζε να παίρνει προκαταβολές από τις τράπεζες με υψηλότερα επιτόκια. […] Η υποτίμηση της δραχμής, ήδη από το 1885, αλλά σε μεγαλύτερη έκταση από το 1890 και έπειτα, κατέστησε τις ετήσιες τοκοχρεωλυτικές δόσεις δυσβάστακτες για τον κρατικό προϋπολογισμό. Τα προβλήματα των δημοσιονομικών ισορροπιών της χώρας επιβαρύνονταν ιδιαίτερα από τους καταναγκασμούς της εξωτερικής πολιτικής[…].Ο Τρικούπης επανερχόμενος στην εξουσία τον Ιούνιο του 1892 είχε προσπαθήσει, χωρίς επιτυχία, να εξασφαλίσει νέο δάνειο, για να άρει και πάλι την αναγκαστική κυκλοφορία και να αποκαταστήσει τη δραχμή, ενώ ξεσπούσε και η σταφιδική κρίση, που περιόριζε περαιτέρω τις συναλλαγματικές εισροές.

Αγραντώνη, Χρ., «Η συγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού (1870-1909)», στο Ιστορία του Νέου Ελληνισμού (1770-2000), Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003, τ. 5, 68

16 Οκτωβρίου 2025

Η Σημασία της Ανάγνωσης Βιβλίων

Στην εποχή της τεχνολογίας και της ταχύτητας, η ανάγνωση βιβλίων μοιάζει για πολλούς να χάνει έδαφος. Κι όμως, το βιβλίο παραμένει ένας πολύτιμος θησαυρός γνώσης, φαντασίας και πνευματικής καλλιέργειας. Η αξία του δεν περιορίζεται μόνο στην απόκτηση πληροφοριών, αλλά αγγίζει βαθύτερες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.
Η ανάγνωση ανοίγει παράθυρα σε νέους κόσμους. Μας επιτρέπει να γνωρίσουμε διαφορετικούς πολιτισμούς, εποχές και τρόπους σκέψης, να ταξιδέψουμε νοερά χωρίς να μετακινηθούμε από τη θέση μας. Παράλληλα, ενισχύει τη γλωσσική μας ικανότητα, εμπλουτίζει το λεξιλόγιο και βελτιώνει την έκφραση των σκέψεων και των συναισθημάτων μας.
Πέρα όμως από τη γνώση, το βιβλίο προσφέρει και συναισθηματική καλλιέργεια. Μας βοηθά να κατανοήσουμε τους άλλους ανθρώπους, να αναπτύξουμε ενσυναίσθηση και να δούμε τη ζωή μέσα από διαφορετικά μάτια. Ιδιαίτερα σε περιόδους άγχους, η ανάγνωση λειτουργεί ως ήρεμο καταφύγιο, που μας ξεκουράζει και μας γεμίζει έμπνευση.
Για τον νέο άνθρωπο, το βιβλίο αποτελεί πολύτιμο οδηγό. Καλλιεργεί την κριτική σκέψη, ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα και διαμορφώνει υπεύθυνους πολίτες που συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Ένα σχολείο που αγαπά το βιβλίο είναι ένα σχολείο που επενδύει στο μέλλον — στο πνεύμα, στην ψυχή και στον πολιτισμό των μαθητών του.
Ας κρατήσουμε, λοιπόν, ζωντανή τη σχέση μας με το βιβλίο. Γιατί κάθε σελίδα που γυρίζουμε είναι ένα βήμα πιο κοντά στη γνώση, στην ελευθερία και στην ουσιαστική επικοινωνία με τον εαυτό μας και τον κόσμο.

10 Οκτωβρίου 2025

Ματωμένα Χώματα - Διδώ Σωτηρίου

Πόλεμοι και ξανά πόλεμοι! Τι στο καλό θα βγάλει η μαγκούφα η εποχή μας και κοιλοπονάει τόσο άγρια;"
Μπήκε το κακό με τους Βαλκανικούς Πολέμους και άργησε να βγει. Χρόνια σπαρμένα με θυσίες, πολέμους και νεκρούς. Η Μικρασιατική εκστρατεία και η καταστροφή.
Η ιστορία του Μανώλη Αξιώτη, Μικρασιάτη αγρότη από τον Κιρκιντζέ. Άνθρωπος του μόχθου, δεμένος με τον τόπο του, το πατρικό του σπίτι, τους χωριανούς του. Ο άντρας που πάλεψε με κορμί και με ψυχή.
Στο Αμελέ Ταμπουρού, τα Τάγματα Εργασίας της Άγκυρας, το 1915.
Στο μέτωπο του Αφιόν Καραχισάρ το 1922.
Μια λεύτερη πατρίδα ονειρευόταν καθώς έσφιγγε τα δόντια και έλεγε:
"Ώρα μάχης, Αξιώτη, ώρα θυσίας. Δεν έχεις ελόγου σου κανένα πάρε δώσε με την πολιτική. Το χρέος σου κάνεις".
Γνώρισε κακουχίες και στερήσεις, είδε βασανιστήρια και θανάτους, έζησε την αιχμαλωσία και την προσφυγιά, για να συλλογιστεί:
"Θηρίο είν' ο άνθρωπος!"
Το μνημειώδες έργο της σύγχρονης ελληνικής πεζογραφίας που χαρακτηρίστικε "Βίβλος της σύγχρονης εξόδου του Μικρασιάτικου Ελληνισμού".
Από το 1962 που πρωτοεκδόθηκαν μέχρι σήμερα τα "Ματωμνένα Χώματα" έχουν ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 400.000 αντίτυπα.
Το βιβλίο έχει μεταφραστεί στις εξής γλώσσες: αγγλικά, βουλγαρικά, εσθονικά, γαλλικά, γερμανικά, ολλανδικά, ουγγρικά, ρώσικα, ρουμανικά, σερβικά, ισπανικά, ιταλικά, τουρκικά και κέλτικα βρετονικά.
Στην Τουρκία το βιβλίο είχε συγκλονιστική απήχηση.